โครงการการขยายผลการส่งเสริมการจัดทำคาร์บอนฟุตพริ้นท์ขององค์กรในภาคอุตสาหกรรม

จากผลกระทบของภาวะโลกร้อน ทำให้ประเทศต่างๆ ทั่วโลกตื่นตัวในการดำเนินงานเพื่อลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก แนวคิดการจัดทำคาร์บอนฟุตพริ้นท์ขององค์กร (Carbon Footprint for Organization: CFO หรือ Corporate Carbon Footprint: CCF) เป็นวิธีการประเมินปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่ปล่อยจากกิจกรรมทั้งหมดขององค์กรและคำนวณออกมาในรูปคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า อันจะนำไปสู่การกำหนดแนวทางการบริหารจัดการเพื่อลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งในระดับหน่วยงาน บริษัทหรือโรงงาน ระดับอุตสาหกรรม และระดับประเทศ

การจัดทำคาร์บอนฟุตพริ้นท์ขององค์กรเป็นวิธีในการแสดงข้อมูลปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่ปล่อยจากการดำเนินงานขององค์กรเพื่อส่งเสริมให้ภาคอุตสาหกรรมซึ่งเป็นภาคส่วนที่มีการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจำนวนมาก มีการคำนวณข้อมูลการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของโรงงานและจัดการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของตนอย่างมีประสิทธิภาพ  รวมทั้งเตรียมความพร้อมให้กับภาคอุตสาหกรรมไทยในการเข้าสู่ระหับการซื้อขายใบอนุญาตปล่อยก๊าซเรือนกระจก (Emission Training Scheme) ในกรณีที่ประเทศไทยต้องกำหนดเป้าหมายการปล่อยก๊าซเรือนกระจก  ตลอดจนการพัฒนาระบบการรับรองและทวนสอบข้อมูลคาร์บอนฟุตพริ้่นท์องค์กรของประเทศ อันจะช่วยเพิ่มขีดความสามารถขององค์กรในประเทศไทยในการบริหารจัดการการปล่อยก๊าซเรือนกระจกขององค์กรได้อย่างมีประสิทธิภาพต่อไป

1. เพื่อขยายผลให้มีการจัดทำคาร์บอนฟุตพริ้นท์ขององค์กรในภาคอุตสาหกรรม

2. เพื่อวิเคราะห์แหล่งการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากกิจกรรมต่างๆ ขององค์กร (Hot Spot) และหาแนวทางการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกขององค์กรภาคอุตสาหกรรม

3. จัดให้มีการทวนสอบและรับรองผลการคำนวณปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกขององค์การภาคอุตสาหกรรมที่เข้าร่วมโครงการและสร้างความเข็มแข็งให้แก่ระบบทวนสอบ

1. อุตสาหกรรมเหล็ก
2. อุตสาหกรรมปิโตรเคมี
3. อุตสาหกรรมผู้ผลิตไฟฟ้า
4. อุตสาหกรรมโรงกลั่นน้ำมันปิโตรเลียม
5. อุตสาหกรรมเยื่อและกระดาษ
6. อุตสาหกรรมสิ่งทอ
7. อุตสาหกรรมแก้วและกระจก
8. อุตสาหกรรมเซรามิกส์
9. อุตสาหกรรมอโลหะ
10. อุตสาหกรรมปูนซีเมนต์

1. รับสมัครและคัดเลือกองค์กรนำร่องเข้าร่วมโครงการฯ ตามเกณฑ์การคัดเลือกที่พัฒนาขึ้นมาและได้รับความเห็นชอบจาก อบก.
2. วิเคราะห์แหล่งการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากกิจกรรมต่างๆ ขององค์กร และคำนวณคาร์บอนฟุตพริ้นท์ขององค์กรนำร่องที่เข้าร่วมโครงการ
3. พัฒนาแนวทางการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกและวิธีการตรวจวัด และส่งเสริมให้องค์กรนำร่องที่เข้าร่วมโครงการฯ ดำเนินกิจกรรมลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกตามแนวทางที่กำหนด
4. จัดทำรายงานคาร์บอนฟุตพริ้นท์และแนวทางลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกขององค์กรนำร่องที่เข้าร่วมโครงการ
5. จัดให้มีการทวนสอบปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่คำนวณได้จากกิจกรรมภายในองค์กรและรายงานข้อมูลปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่ได้ตาม “แนวทางการประเมินคาร์บอนฟุตพริ้นท์ขององค์กร” ที่พัฒนาโดย อบก. โดยบุคคลที่ 3 ที่ขึ้นทะเบียนเป็นหน่วยทวนสอบ (Verification Body:VB) กับ อบก. พร้อมแก้ไขให้กระบวนการทวนสอบแล้วเสร็จ
6. จัดประชุมสัมมนาผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง

โครงการฯ ในปี 2556 (ระหว่างมกราคม – พฤศจิกายน 2556) มีองค์กรนำร่องที่เข้าร่วมโครงการและได้รับการขึ้นทะเบียนรับรองค่าคาร์บอนฟุตพริ้นท์จาก อบก. จำนวน 26 แห่ง พบว่าปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจก หรือ คาร์บอนฟุตพริ้นท์ขององค์กรนำร่องทั้งหมด มีค่าเท่ากับ 17,530,106.07 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า (ton CO₂e) (เป็นผลรวมค่าคาร์บอนฟุตพริ้นท์เฉพาะขอบเขตที่ 1,2 ซึ่งเป็นขอบเขตที่มีการรับรองผลเท่านั้น) โดยองค์กรนำร่องทั้ง 26 แห่ง ได้จัดทำแนวทางการจัดการเพื่อลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ซึ่งหากมีการดำเนินงานตามแนวทางฯ จะสามารถช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกลงได้ 304,000 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า (ton CO₂e) คิดเป็นร้อยละ 1.7 ของปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกทั้งหมดขององค์กรนำร่องทั้ง 26 แห่ง (เทียบกับผลรวมค่าคาร์บอนฟุตพริ้นท์ของขอบเขตที่ 1, 2 และ 3 ซึ่งมีค่า 17,857,561.04 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า)

โครงการฯ ในปี 2557 (ธันวาคม 2556 – ตุลาคม 2557) โครงการขยายผลการส่งเสริมการจัดทำคาร์บอนฟุตพริ้นท์ขององค์กรในภาคอุตสาหกรรม มีองค์กรนำร่องเข้าร่วมโครงการจำนวน 38 แห่ง ซึ่งเป็นองค์กรนำร่องที่ใช้งบประมาณจากการดำเนินโครงการ 35 แห่ง และองค์กรที่สนใจเข้าร่วมดำเนินโครงการและรับผิดชอบค่าใช้จ่ายเอง จำนวน 3 แห่ง ผลการดำเนินงานโครงการ พบว่าผลรวมการปล่อยก๊าซเรือนกระจกประเภทที่ 1 และ ประเภทที่ 2 ขององค์กรนำร่องทั้ง 38 แห่ง มีค่าเท่ากับ 22,886,963.25 ton CO₂ eq ทั้งนี้ภายใต้โครงการฯ ยังกำหนดให้โรงงานนำร่องจัดทำแผนลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกขององค์กร ซึ่งหากโรงงานนำร่องดำเนินการตามแผนที่วางไว้ คาดว่าจะสามารถลดการปล่อยการเรือนกระจกโดยคิดเทียบจากปีฐาน (ปี 2556) ได้ประมาณ 435,634.77 ton CO₂eq ภายในปี 2557 หรือประมาณ 1.9 %

โครงการฯ ในปี 2558 มีการดำเนินงานภายใต้ โครงการขยายผลการส่งเสริมการจัดทำคาร์บอนฟุตพริ้นท์ขององค์กรในภาคอุตสาหกรรม ระยะที่ 4 โดยมีโรงงานที่ผ่านการคัดเลือก จำนวน 35 แห่ง และองค์กรที่สนใจเข้าร่วมดำเนินโครงการและรับผิดชอบค่าใช้จ่ายเอง จำนวน 4 แห่ง จากกลุ่มอุตสาหกรรมต่างๆ ผลการดำเนินงานโครงการ พบว่าผลรวมการปล่อยก๊าซเรือนกระจกประเภทที่ 1 และ ประเภทที่ 2 ขององค์กรนำร่องทั้ง 39 แห่ง มีค่าเท่ากับ 18,272,427.06 ton CO₂ eq ทั้งนี้ภายใต้โครงการฯ ยังกำหนดให้โรงงานนำร่องจัดทำแผนลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกขององค์กร ซึ่งหากโรงงานนำร่องดำเนินการตามแผนที่วางไว้ คาดว่าจะสามารถลดการปล่อยการเรือนกระจกโดยคิดเทียบจากปีฐาน (ปี 2557) ได้ประมาณ 307,093.55 ton CO₂ eq ภายในปี 2557 หรือประมาณ 1.68 %

โครงการฯ ในปี 2559 มีองค์กรนำร่องทั้งสิ้นจำนวน 35 แห่ง ทั้งนี้ภายหลังมีองค์กรนำร่องขอเข้าร่วมโครงการฯ เพิ่มเติม โดยองค์กรฯ เป็นผู้รับผิดชอบค่าใช้จ่ายทั้งหมดเอง จำนวน 7 แห่ง รวมทั้งสิ้น จำนวน 42 แห่ง ผลการดำเนินงานโครงการ พบว่าผลรวมการปล่อยก๊าซเรือนกระจกประเภทที่ 1 และ ประเภทที่ 2 ขององค์กรนำร่องทั้ง 42 แห่ง มีค่าเท่ากับ 29,565,459.95 ton CO₂ eq ทั้งนี้ภายใต้โครงการฯ ยังกำหนดให้โรงงานนำร่องจัดทำแผนลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกขององค์กร ซึ่งหากโรงงานนำร่องดำเนินการตามแผนที่วางไว้ คาดว่าจะสามารถลดการปล่อยการเรือนกระจกโดยคิดเทียบจากปีฐาน (ปี 2558) ได้ประมาณ  416,324.64 ton CO₂ eq ภายในปี 2559 หรือประมาณ 1.41%

โครงการฯ ในปี 2560 มีองค์กรนำร่องทั้งสิ้นจำนวน 35 แห่ง ทั้งนี้ภายหลังมีองค์กรนำร่องขอเข้าร่วมโครงการฯ เพิ่มเติม โดยองค์กรฯ เป็นผู้รับผิดชอบค่าใช้จ่ายทั้งหมดเอง จำนวน 2 แห่ง รวมทั้งสิ้น จำนวน 37 แห่ง ผลการดำเนินงานโครงการ พบว่าผลรวมการปล่อยก๊าซเรือนกระจกประเภทที่ 1 และ ประเภทที่ 2 ขององค์กรนำร่องทั้ง 42 แห่ง มีค่าเท่ากับ 2,317,178.50 ton CO₂ eq ทั้งนี้ภายใต้โครงการฯ ยังกำหนดให้โรงงานนำร่องจัดทำแผนลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกขององค์กร ซึ่งหากโรงงานนำร่องดำเนินการตามแผนที่วางไว้ คาดว่าจะสามารถลดการปล่อยการเรือนกระจกโดยคิดเทียบจากปีฐาน (ปี 2559) ได้ประมาณ  41,077.20 ton CO₂ eq ภายในปี 2560 หรือประมาณ 1.77 %

โครงการฯ ในปี 2561 มีองค์กรนำร่องทั้งสิ้นจำนวน 30 แห่ง ทั้งนี้ภายหลังมีองค์กรนำร่องขอเข้าร่วมโครงการฯ เพิ่มเติม โดยองค์กรฯ เป็นผู้รับผิดชอบค่าใช้จ่ายทั้งหมดเอง จำนวน 2 แห่ง รวมทั้งสิ้น จำนวน 33 แห่ง ผลการประเมินค่าคาร์บอนฟุตพริ้นท์ขององค์กรนำร่องทั้ง 32 แห่ง พบว่า ปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจก มีค่าเท่ากับ 4,121,235 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า (ton CO₂e) (คิดเฉพาะผลรวมขอบเขตที่ 1 และ 2) ทั้งนี้ภายใต้โครงการฯ ยังกำหนดให้โรงงานนำร่องจัดทำแผนลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกขององค์กร ซึ่งหากโรงงานนำร่องดำเนินการตามแผนที่วางไว้ คาดว่าจะสามารถลดการปล่อยการเรือนกระจกโดยคิดเทียบจากปีฐาน (ปี 2560) ได้ประมาณ  285,319.64 ton CO₂ eq ภายในปี 2561 หรือประมาณ 6.92 %

1. องค์กรภาคอุตสาหกรรม สามารถคำนวณค่าคาร์บอนฟุตพริ้นท์และลดก๊าซเรือนกระจกที่เกิดจากกิจกรรมขององค์กรได้อย่างมีประสิทธิภาพ ตลอดจนมีความพร้อมที่จะเข้าสู่ระบบการซื้อขายใบอนุญาตปล่อนก๊าซเรือนกระจกหากมีการพัฒนาขึ้นในอนาคต
2. องค์กรภาคอุตสาหกรรม มีแนวทางในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ที่สามารถนำไปสู่การปฏิบัติเพื่อลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในภาคอุตสาหกรรมได้อย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้การปล่อยก๊าซเรือนกระจกในภาพรวมระดับประเทศลดลง

พ.ศ. 2556-2561

สถาบันน้ำและสิ่งแวดล้อมเพื่อความยั่งยืน สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย

องค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก (องค์การมหาชน)

หลักการและวิธีการประเมินคาร์บอนฟุตพริ้นท์ขององค์กร

• หลักการและวิธีการประเมินคาร์บอนฟุตพริ้นท์ขององค์กร
• หนังสือเชิญร่วมสัมมนาเผยแพร่ผลดำเนินโครงการ
• กำหนดการสัมมนา
• แบบตอบรับฯ ภาคเช้า
• แบบตอบรับการฯ ภาคบ่าย