โครงการประเมินและการยอมรับการเป็นเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศโดยภาคีต่างๆ

การนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (กนอ.) ได้ตระหนักถึงความสำคัญของการพัฒนาอุตสาหกรรมที่ยั่งยืน เพื่อสร้างความเจริญเติบโตให้แก่เศรษฐกิจของประเทศ โดยนำแนวคิด “Industrial Ecology หรืออุตสาหกรรมเชิงนิเวศ”เข้ามาใช้ในการพัฒนานิคมอุตสาหกรรม ภายใต้หลักการพึ่งพาอาศัยกัน (Symbiosis) และดำรงอยู่ได้อย่างยั่งยืนเป็นสำคัญของระบบนิเวศวิทยาในธรรมชาติมาพัฒนาต่อยอดเพื่อให้เหมาะสมกับการพัฒนานิคมฯ ของไทย โดยคำนึงถึงความปลอดภัยต่อสุขภาพและคุณภาพชีวิตของชุมชน ตลอดจนการรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมและการใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืนเป็นสำคัญ

จากวิสัยทัศน์ของ กนอ. คือ “เป็นองค์กรนำ สร้างเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศที่มีดุลยภาพและยั่งยืน” จึงได้ประกาศนโยบายพัฒนาเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ รวมทั้งกำหนดเป้าหมายที่จะพัฒนา/ยกระดับนิคอุตสาหกรรมมุ่งสู่เมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ (Eco Industrial Town) อย่างชัดเจน โดยภายในปี 2562 ทุกนิคมอุตสาหกรรมจะต้องพัฒนาเข้าสู่เมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ ภายใต้การพัฒนาใน 5 มิติ คือ 1) มิติกายภาพ 2) มิติเศรษฐกิจ 3) มิติสังคม 4) มิติสิ่งแวดล้อม และ 5) มิติบริหารจัดการ

ทั้งนี้ กนอ. ได้จัดทำเกณฑ์การเป็นเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศเป็น 3 ระดับ เพื่อพัฒนาและยกระดับนิคมอุตสาหกรรมเข้าสู่เมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ ดังนี้

ระดับที่ 1 “Eco Champion” หมายถึง นิคมอุตสาหกรรมที่ส่งเสริมการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ สามารถอยู่ร่วมกับชุมชนอย่างผาสุกบนหลักธรรมภิบาลสิ่งแวดล้อม โดยนิคมฯ จะต้องนำข้อกำหนดคุณลักษณะและเกณฑ์ตัวชี้วัดการเป็นเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศใน 5 มิติ ของ กนอ. เป็นกรอบมาตรฐานในการเปรียบเทียบเพื่อกำหนดประเด็น/ทิศทางการพัฒนาในแผนแม่บทพัฒนายกระดับนิคมฯ สู่เมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ

ระดับที่ 2 “Eco Excellence” หมายถึง นิคมอุตสาหกรรมที่มุ่งสู่การพัฒนา/ยกระดับคุณภาพชีวิตชุมชนและคุณภาพสิ่งแวดล้อม

ระดับที่ 3 “Eco World Class” หมายถึง นิคมอุตสาหกรรมชั้นนำที่สามารถเป็นต้นแบบในการพัฒนาคุณภาพชีวิตชุมชนและคุณภาพสิ่งแวดล้อม

1. จัดทำหลักเกณฑ์การเป็นเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ ระดับ Eco Excellence และ Eco World Class
2. จัดทำรูปแบบการประเมินและรูปแบบการรับรองเป็นเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ โดยภาคีต่างๆ

1. 1. ศึกษารวบรวมวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานและตัวอย่างเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ จากเอกสารอ้างอิงทั้งในและต่างประเทศ
   2. ยกร่างเกณฑ์การเป็นเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ ระดับ Eco Excellence และ Eco World Class
   3. ยกร่างแนวทางการประเมินและรูปแบบการรับรองการเป็นเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศโดยภาคี
   4. จัดสัมมนาเชิงปฏิบัติการเพื่อระดมความคิดเห็นต่อร่างเกณฑ์การเป็นเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศระดับ Eco Excellence และ Eco World Class และการพัฒนาขั้นตอนการประเมินการเป็นเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ โดยภาคีต่างๆ โดยมีผู้เข้าร่วมไม่น้อยกว่า 100 คน
   5. จัดทำเอกสารประกอบการประเมินและจัดอบรมชี้แจงนิคมอุตสาหกรรมผู้รับการตรวจประเมินและคณะกรรมการผู้ตรวจประเมิน ก่อนจะนำไปทดลองใช้ในพื้นที่นำร่องและจัดอบรมชี้แจงนิคมอุตสาหกรรม ผู้ตรวจประเมิน และคณะกรรมการผู้ตรวจประเมิน ก่อนจะนำไปทดลองใช้ในพื้นที่นำร่อง
   6. ทดลองใช้เกณฑ์และขั้นตอนการประเมินกับนิคมอุตสาหกรรมนำร่อง ได้แก่ นิคมอุตสาหกรรมอาร์ไอแอล จังหวัดระยอง และนิคมอุตสาหกรรมหนองแค จังหวัดสระบุรี
   7. จัดทำรูปแบบคณะกรรมการพิจารณาให้การรับรอง และทดลองจัดประชุมพิจารณาให้การรับรอง พร้อมพัฒนาระบบการตรวจประเมินและการรับรองเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ ในระดับ Eco Excellence และ Eco World Class
   8. จัดทำคู่มือเกณฑ์เมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศในระดับ Eco Excellence และ Eco World Class และคู่มือการรับรองการเป็นเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ ในระดับ Eco Excellence และ Eco World Class
   9. จัดทำสรุปผลการทดลองใช้เกณฑ์และขั้นตอนการประเมินและรูปแบบการรับรอง และจัดสัมมนาเผยแพร่ผลการศึกษาและรับฟังความคิดเห็น และข้อเสนอแนะ โดยมีผู้เข้าร่วมไม่น้อยกว่า 100 คน
   10. จัดทำสรุปผลการดำเนินงานและแนวทางการส่งเสริมและขยายผล

1. เกณฑ์การเป็นเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศระดับ Eco Excellence และ Eco World class
2. แนวทางการรับรองเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ ระดับ Eco Excellence และ Eco World Class ตามกรอบเกณฑ์ตัวชี้วัดการพัฒนาเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศของการนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย
3. การรับรองเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศระดับ Eco-Excellency หรือ Eco-World class

25 ก.ค. 2559 ถึง 20 ก.พ. 2560

สถาบันน้ำและสิ่งแวดล้อมเพื่อความยั่งยืน สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย

การนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย

• ผลการดำเนินโครงการ
• (ร่าง) คู่มือการขอรับรองการเป็นเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ ระดับ Eco Excellence และ Eco World Class