โครงการบริหารจัดการความปลอดภัยจากสารเคมีและวัตถุอันตรายภาคอุตสาหกรรม

สารเคมีและวัตถุอันตรายเป็นปัจจัยหลักที่สำคัญในภาคการผลิต และเป็นตัวบ่งชี้ถึงความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจภาคอุตสาหกรรม แต่ในขณะเดียวกัน ภาคประชาสังคมก็ต้องเผชิญกับความเสี่ยงอันตรายจากสารเคมีและวัตถุอันตราย กรมโรงงานอุตสาหกรรมซึ่งมีภารกิจหลักสำคัญในการกำกับดูแลการประกอบธุรกิจอุตสาหกรรมให้เป็นไปตามกฎหมาย และไม่เกิดผลกระทบต่อชุมชนและสิ่งแวดล้อม รวมทั้งการส่งเสริมสนับสนุนความรู้ และความรับผิดชอบต่อสังคม ซึ่งประเทศไทยได้แสดงเจตนารมณ์และมุ่งมั่นที่จะบริหารจัดการสารเคมีและวัตถุอันตรายให้เกิดความปลอดภัยแก่ประชาชนและสิ่งแวดล้อม ซึ่งสอดรับกับการที่นานาประเทศได้ตระหนักถึงภยันตรายที่เกิดจากสารเคมี และได้ร่วมกันกำหนดแผนปฏิบัติการบริหารจัดการสารเคมี (Sound Chemical Management) เพื่อให้เกิดการพัฒนาอย่างยั่งยืน

ปัญหาสารเคมีภาคอุตสาหกรรม ประกอบด้วยปัญหาหลากหลายที่เกิดขึ้น ได้แก่ ปัญหาสุขภาพจากการประกอบอาชีพจากอุตสาหกรรม ซึ่งเป็นผลกระทบโดยตรงทางสุขอนามัยของผู้ทำงานในโรงงานอุตสาหกรรม ปัญหาการรั่วไหลของสารเคมีจากโรงงานอุตสาหกรรม ปัญหาอุบัติภัยสารเคมีที่เกิดจากอุบัติเหตุในโรงงานอุตสาหกรรม และจากการขนส่งวัตถุอันตราย ทั้งหมดเป็นปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อสุขอนามัยและสิ่งแวดล้อม หากไม่มีการบริหารจัดการที่ดีแล้ว อาจส่งผลกระทบในด้านเศรษฐกิจ ที่เกิดขึ้นจากการต่อต้านของชุมชนในพื้นที่ เช่น กรณีมาบตาพุด เป็นต้น

ประเด็นปัญหาและอุปสรรคต่างๆ ข้างต้น จะสามารถดำเนินการแก้ไข และป้องกันปัญหาต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพจำเป็นต้องมีการจัดระบบฐานข้อมูลสารเคมีและ

วัตถุอันตรายให้เกิดความเชื่อมโยงระหว่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง การพัฒนากลไกและเครื่องมือการควบคุม กำกับดูแลสารเคมีและวัตถุอันตรายตั้งแต่การผลิตจนถึงการกำจัด/ทำลาย เพื่อให้การควบคุมกำกับดูแลเป็นระบบ ครบวงจร การบูรณาการการทำงานเพื่อลดความเสี่ยงจากสารเคมีในพื้นที่สำคัญต่างๆ ให้มากขึ้น การเพิ่มศักยภาพในการบริหารจัดการสารเคมี วัตถุอันตรายของผู้เกี่ยวข้องรวมทั้งการขยายบทบาทการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนโดยเฉพาะองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งในชุมชนของแต่ละพื้นที่

ดังนั้น เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ของแผนยุทธศาสตร์การจัดการสารเคมีแห่งชาติและยุทธศาสตร์ของกระทรวงอุตสาหกรรมและของกรมโรงงานอุตสาหกรรมตามลำดับ ในปี พ.ศ.2555 กรมโรงงานอุตสาหกรรมในฐานะหน่วยงานผู้รับผิดชอบวัตถุอันตรายที่เหมาะสมและมีประสิทธิภาพจึงดำเนินการตามแผนยุทธศาสตร์การจัดการสารเคมีแห่งชาติ ฉบับที่ 4 (พ.ศ.2555 — 2564)ภายใต้ยุทธศาสตร์ที่ 1 ของแผนยุทธศาสตร์ฯ การพัฒนากลไลและเครื่องมือในการจัดการสารเคมีอย่างเป็นระบบครบวงจรจึงได้จัดให้มีการดำเนิน “โครงการบริหารจัดการด้านความปลอดภัยจากสารเคมีและวัตถุอันตรายภาคอุตสาหกรรม โครงการย่อยที่ 1 การพัฒนากลไลและเครื่องมือในการจัดการสารเคมีและวัตถุอันตรายอย่างมีประสิทธิภาพ” ลดผลกระทบต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อมอันเนื่องมาจากสารเคมีและวัตถุอันตรายลดลง เสริมสร้างภาพลักษณ์ และความเข้มแข็งด้านการจัดการสารเคมีในพื้นที่อย่างต่อเนื่องและเกิดเครือข่ายในเรื่องการจัดการสารเคมีและวัตถุอันตรายที่เข้มแข็งและมีประสิทธิภาพมากขึ้น

เพื่อสร้างหรือพัฒนากลไกหรือเครื่องมือการจัดการสารเคมีและวัตถุอันตรายที่เหมาะสมและมีประสิทธิภาพ

• ศึกษารวบรวมข้อมูล กลไก เครื่องมือ ด้านกฎหมาย กฎระเบียบในการจัดการสารเคมีและวัตถุอันตรายทั้งในและต่างประเทศ
• ทำร่างแผนปฏิบัติการเพื่อการจัดการสารเคมีและวัตถุอันตราย
• สร้างกลไกหรือเครื่องมือการขับเคลื่อนการจัดการสารเคมีและวัตถุอันตรายตามแผนฯ
• รับฟังความเห็นจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย
• เสนอแผนปฏิบัติการและกลไกการขับเคลื่อนการจัดการสารเคมีและวัตถุอันตราย

• กลไกหรือเครื่องมือการขับเคลื่อนการจัดการสารเคมีและวัตถุอันตรายตามแผนปฏิบัติการ
• ผู้ประกอบการ เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบในการควบคุมกำกับดูแลมีความรู้ความเข้าใจในการนำกลไล หรือเครื่องมือดังกล่าวมาใช้ในการขับเคลื่อนในการบริหารจัดการสารเคมีและวัตถุอันตราย

1 เม.ย. 2555 ถึง 31 ธ.ค. 2555

สถาบันน้ำและสิ่งแวดล้อมเพื่อความยั่งยืน สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย

สำนักควบคุมวัตถุอันตราย กรมโรงงานอุตสาหกรรม

–